اگر بپذیریم یکی از اساسی ترین پایه های یک زندگی مشترک موفق، صمیمیت است، باید روی این کلمه بیشتر تمرکز کنیم. شکی نیست که صداقت، از خودگذشتگی، مهربانی، اعتماد و اطمینان، سازگاری، تعهد، وفاداری، احساس مسئولیت و انعطاف پذیری جزو کلیدهای اصلی موفقیت در زندگی مشترک هستند، درباره هر کدام از این واژه ها می توان ساعت ها بحث کرد و آن ها را در چارچوب زندگی اجتماعی و خانوادگی معنا کرد.
اما به کارگیری آن ها در زندگی نیازمند مهارت های شناختی و درک مفهوم آن در زندگی است.



این کلمات از جمله صمیمیت جاذبه خاصی دارد و به گوش هر زوجی آشناست و به راحتی برزبان جاری می شود. بارها از اطرافیانمان شنیده ایم که «من آدم صادقی هستم»، یا «من زود با دیگران صمیمی می شوم» اما آیا صرف بیان کلمات، فرد را ملزم به ادای لوازم صمیمیت و صداقت می کند. آن چه در روابط انسانی و به ویژه زناشویی رخ می دهد بسی پیچیده تر از گفتن کلمات قشنگ و زیباست.

از این روست که کلمات اندکی پس از شناخت آدم ها از یکدیگر رنگ می بازند و آن چه بر جا می ماند شک و تردید و ابهام در روح و روان طرف مقابل است. اضلاع یک زندگی مشترک موفق که بسیاری به اشتباه آن را در عشق و محبت خلاصه می کنند، هر کدام به نوعی در حفظ و تداوم زندگی نقش دارند و نبود یکی، سایر ابعاد زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین ضروری است که زوجین برای ورود به زندگی مشترک مهارت های اساسی زندگی را فرابگیرند و ضمن شناخت اصولی ترین روش های همسرداری، زندگی شادتر و موفق تری تجربه کنند

صمیمیت چیست ؟
صمیمیت به مجموعه روابط عاطفی اطلاق می شود که انتظار و تکلیف نیست، بلکه واقعیتی است که افراد باید مهارت ابراز آن را کسب کنند. محبت هایی که هر انسانی در خودش احساس می کند، صمیمیت نیست. ممکن است کسی را دوست داشته باشیم و احساس خوبی نسبت به او داشته باشیم اما وقتی وارد مرحله شناخت می شویم، می بینیم هیچ انگیزه ای برای ایجاد صمیمیت با او نداریم. اگر ما در ازدواج انتخاب آگاهانه نداشته باشیم، نمی توانیم انتظار صمیمیت داشته باشیم. زیرا صمیمیت به سطح تناسبی که افراد در نحوه اداره و نوع درکی که از همدیگر دارند، بستگی دارد. اگر من کسی را انتخاب کنم که کاملا با من در افکار و درک و اهداف زندگی مغایر باشد و بعد از او بخواهم چون همسر من هستی با من صمیمی باش یا چون ما پیوند زوجیت با هم بسته ایم، تو موظف به صمیمیت با من هستی، انتظار بی جایی از او دارم



صمیمیت پس از انتخاب آگاهانه به توان مندی، مهارت و تمرین برای نحوه انتقال آن نیاز دارد. حتی کسانی که در انتخاب همسر مشکلی ندارند و انتخاب های درستی کرده اند ممکن است در بروز و انتقال صمیمیت عاجز باشند و فرد مقابل را دچار این شبهه کنند که گویا نسبت به آن ها عاطفه ای و احساسی ندارند. درحالی که احساس و عاطفه در همسر آن ها وجود دارد اما آن ها قدرت بروزش را ندارند. بنابراین یک فرد باید یاد بگیرد کسی را انتخاب کند که در ایجاد و بروز صمیمیتش قابل باشد و هم چنین یاد بگیرد صمیمیت را به چه شکلی و با چه رفتارهایی بروز دهد
اگر فرد شناختی از جنس مخالف نداشته باشد، در بروز صمیمیتش با مشکل روبه رو می شود. به عقیده وی یکی از مشکلات اساسی که در روابط زوجین وجود دارد این است که اولا انتخاب ها نامناسب است و بی دلیل از هم انتظار صمیمیت نابه جا دارند. ثانیا چون در خودشان احساس دوست داشتن طرف مقابل را دارند، گمان می کنند نیازی به بروز آن ندارند.برقراری صمیمیت نیازمند چند رکن اساسی است. گفت و گویی که شناخت را امکان پذیر کند و نه این که عاطفه را منتقل کند، می تواند زمینه صمیمیت دونفر را فراهم کند. بعضی تصور می کنند اگر به کسی ابراز عاطفه کنند، مقدمه ایجاد صمیمیت را فراهم کرده اند، درحالی که این کار مقدمه یک نوع وابستگی و آسیب های ناشی از آن است
بسیاری از زوجین به اصطلاح با صمیمیت زندگی شان را شروع می کنند اما پس از شروع زندگی به علت اشتباهی که در انتخاب همسر مناسب داشته اند و تفاوت درک و معنا و هدف زندگی به مشکل برخورده اند.بنابراین صمیمیتی که به دور از معرفت و شناخت باشد شناخت از خود و هدف زندگی و این که کسی را که می خواهم برای زندگی مشترک انتخاب کنم چه نسبتی با من و اهداف من دارد، اندیشه نادرست و زودگذر و کوتاه مدت است. به عبارتی زوجین قبل از ارزیابی عاطفه ها باید ببینند به دنبال چه چیزی هستند. اگر این اتفاق بیفتد، لازم نیست برای صمیمیت فکری بکنیم و برنامه ای داشته باشیم. کافی است اگر تمایل مان را بر حسب برنامه و هدفمان در کسی دیدیم دست به کار شویم، آن موقع صمیمیت می آید بدون این که ما دعوتش کنیم

اولین قدم برای صمیمیت شناخت درست است و بعد رفتارهای مناسب است. ممکن است کسی را درست انتخاب کنیم ولی چون نمی توانیم نیاز و خواسته عاطفی او را به جا و به موقع به طرز صحیحی تامین کنیم، آن آدم نسبت به تناسب و کفویت در برنامه و هدف ناامید می شود. چون او فقط همسر شما نشده که با شما هم سو باشد بلکه زندگی او به شوروشوق و عشق نیازمند است. بنابراین پس از شناخت باید تلاش کند عاطفه خود را بروز بدهد گاهی به صورت حرف، رفتار خاص، گرفتن هدیه، اعتنا و توجه کافی و غیره. به عبارتی صمیمیت حقیقی بعد از تمایل اولیه در مسیر تبادل مناسب یک زندگی اتفاق می افتد.
در مقابل هر رفتاری که طرف مقابل را دچار آزار و رنجش و یا دچار نوعی بی توجهی و بی اعتنایی بکند، به صمیمیت طرفین خسارت وارد می کند، در برابر هر رفتاری که به درک بهتر این حس کمک کند که من همسری دارم که مرا می پسندد، دوست دارد، به من اعتنا می کند و اهمیت می دهد به صمیمیت ما کمک کرده است.

تفاوت های مرد و زن در بروز صمیمیت
بنیان های رفتاری زن و مرد در انتقال صمیمیت متفاوت است. آقایان ویژگی عمقی نگری دارند و آن را در الفاظ و حالت ها و احساس ها و نمایه های رقیق عاطفی نشان نمی دهند. درحالی که خانم ها برعکس هستند. مثلا مردی که با خانمش صمیمی است با رسیدگی، توجه، اهمیت دادن و اعتناکردن به همسرش، صمیمیتش را نشان می دهد. مراقب است او ناراحت نشود، تنها نباشد، تحت فشار نباشد، نیازهایش تامین شود و زندگی اش سروسامان بگیرد اما همسرش صمیمیت شوهرش را در مکالماتی که بار عاطفی دارند جست و جو می کند. اگر شناخت از ظرافت و ظرفیت جنس مخالف در زوجین وجود داشته باشد، چگونگی بروز صمیمیت از سوی هر 2 فرد درک و به دیگری منتقل می شود

در رابطه با طلاق های زوجین جوان
چه اتفاقی در 2 سال اول زندگی مشترک می افتد که صمیمیت آن تبدیل به تنفر و سپس جدایی می شود؟
به چند دلیل عمده زوجین به سرعت رابطه عاطفی و سپس رابطه زوجینی خود را قطع می کنند. یکی به این دلیل که می فهمند همسر خود را درست انتخاب نکرده اند. دوم این که برای خودشان انتظاراتی درست کرده اند که می فهمند طرف مقابل انتظارات آن ها را جواب نمی دهد. سوم این که خانواده ها آن ها را درگیر چالش هایی می کنند که آن ها عملا نمی توانند به ادامه رابطه عاطفی خود فکر کنند. چهارم این که وقتی وارد زندگی می شوند، از انجام ماموریت ها و تکالیف زندگی عاجز هستند و دیگر این که آسیب های اجتماعی و گستردگی روابط اجتماعی به بنیان سست این رابطه لطمه می زند و آن ها را از یکدیگر دور و دورتر می کند

دکتر حمید حبشی کارشناس سازمان ملی جوانان
منبع